Ο Γιάννης Ρούντος, στέλεχος έως πρόσφατα της ασφαλιστικής αγοράς (Interamerican) επί τρεις δεκαετίες στον τομέα της Επικοινωνίας και Δημόσιας Εικόνας, αλλά και από τους πρώτους που δραστηριοποιήθηκαν μεθοδικά στον τομέα της Υπευθυνότητας και Βιώσιμης Ανάπτυξης, δημιουργώντας πρότυπο για την ευρύτερη επιχειρηματική κοινότητα, τονίζει πως «Όλοι οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης είναι πολιτιστικά στοιχήματα». Ως σύμβουλος πλέον, δεν περιορίζεται σε τεχνικά ζητήματα, αλλά αναδεικνύει στοχαστικά τη βάση μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης των θεμάτων για την ευθύνη και τη βιωσιμότητα, που δίνει προσανατολισμό και για εταιρικές στρατηγικές.
Ειδικότερα για τους ESG παράγοντες (Ε – Εnvironment, S – Social, G – Governance), που έχουν καταστεί αναπόσπαστο μέρος των επιχειρηματικών μοντέλων, ο Γιάννης Ρούντος επισημαίνει δύο ροπές: «Η μια αφορά στις επιχειρήσεις που ακολουθούν τη συγκεκριμένη τάση χάριν προσαρμογής και η δεύτερη στις επιχειρήσεις που δεν ακολουθούν απλώς την τάση, αλλά προχωρούν σε μια νέα στάση, αναπροσδιορίζοντας και αναδιαμορφώνοντας από τη βάση την επιχειρηματική φιλοσοφία και κουλτούρα τους. Οι δεύτερες είναι μειοψηφία, είναι μεγάλες κατά κανόνα επιχειρήσεις και συνδέονται με διεθνείς stakeholders. Για έναν αποστασιοποιημένο παρατηρητή, αυτές οι επιχειρήσεις είναι διακριτές. Σπέρνουν εντατικά στο πεδίο της επιχειρηματικής νοοτροπίας και των ανθρωπίνων πόρων με υπομονή και μεθοδικότητα, δεν αυτοπαγιδεύονται με την εργαλειοποίηση των ESG από το marketing των εντυπώσεων. Η τάση από τη στάση απέχει παρασάγγας» υπογραμμίζει, διευκρινίζοντας:
«Τα κριτήρια ESG ήλθαν ως τεχνική ακολουθία του CSR (Corporate Social Responsibility), που όριζε περισσότερο ηθικά το ζήτημα της προσέγγισης των επιχειρήσεων και ήταν προαιρετική επιλογή τους. Το responsibility είναι έννοια της Ηθικής. Με τη σειρά του, το CSR είχε προκύψει από την ανάγκη να απαλλαγούν οι επιχειρήσεις από το ενοχικό σύνδρομο που τις έστρεφε στη φιλανθρωπία. Ήταν μια απάντηση στην κυρίαρχη άποψη των τελευταίων δεκαετιών του προηγούμενου αιώνα πως “η μοναδική ευθύνη των επιχειρήσεων είναι η κερδοφορία και τίποτε άλλο”, σύμφωνα με το δόγμα του Μίλτον Φρίντμαν, εισηγητή του μονεταρισμού. Η φιλανθρωπία, έτσι, λειτούργησε σαν ένα πλυντήριο επιχειρηματικών ενοχών. Όλες οι φάσεις του επιχειρείν απέναντι στον άνθρωπο και την κοινωνία, αντανακλούν τις εκάστοτε συνθήκες και τα χαρακτηριστικά του πολιτισμού στις συγκεκριμένες χρονικές περιόδους.
Ο επιχειρηματικός πολιτισμός είναι συναφής γενικότερα με μια επιτυχή προοπτική της εφαρμογής των ESG, στη διάσταση της παιδείας για το νόημα των παγκόσμιων Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης, που μπορεί να δώσει περιεχόμενο στην καθημερινότητα των επιχειρήσεων και των εργαζόμενων και στις πρακτικές για το περιβάλλον, την κοινωνία και τη διακυβέρνηση. Λέω ο “επιχειρηματικός πολιτισμός”, διότι είναι άλλου επιπέδου για τη βιωματική ποιότητα εργαζόμενων και στελεχών και πρωτίστως της ηγεσίας σε έναν επιχειρηματικό οργανισμό να έχουν πιλότο, ας πούμε, την αριστοτελική κοσμοθέαση και άλλο να έχουν μια κανονιστική οδηγία συμμόρφωσης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αυτή, νομίζω, είναι η μεγάλη διαφορά που μπορεί να κάνει ο πολιτισμός στην εφαρμογή των ESG».
Για την κανονιστική εφαρμογή των ESG υπογραμμίζει πως είναι ουσιαστικό αλλά δύσκολο να εισαχθούν στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που αποτελούν τον κορμό του επιχειρείν στην Ελλάδα, ενώ θα χρειαστεί σημαντική πίστωση χρόνου, ώστε να οδηγηθούν υπό κατάλληλες συνθήκες εφαρμογής οι επιχειρηματικοί οργανισμοί από την καθ’ υπαγόρευση εμπέδωση “καλών συνηθειών” σταδιακά στο χτίσιμο ενός επιχειρηματικού πολιτισμού ηθικών αξιών. «Αυτός ο δρόμος της υπαγόρευσης, ενώ πρακτικά φαίνεται μάλλον πιο σύντομος, μπορεί να μείνει σε “ρηχά νερά”. Δεν αρκούν οι τρόποι» συμπληρώνει, παρατηρώντας ότι το Social (S) στα ESG είναι το πιο αγνοημένο σήμερα, με τις διάφορες εκφάνσεις ανθρωπιστικών κρίσεων λόγω συρράξεων, φτώχειας και μεταναστεύσεων να εξελίσσονται χωρίς απάντηση και λύσεις.
«Η κοινωνία βρίσκεται στη βάση του τρίπτυχου, διότι είναι ο μοναδικός αμετάβλητος παράγων σε κάθε εξίσωση ευημερίας. Ο προσδιορισμός “κοινωνική” είναι ο παρονομαστής κάθε θεσμού, δραστηριότητας και μεγέθους: κοινωνική δικαιοσύνη, κοινωνική οικονομία, κοινωνική επιχειρηματικότητα κ.λπ. Όταν αναφερόμαστε στη Βιώσιμη Ανάπτυξη, θα πρέπει να μας απασχολεί “για ποιους”. Μόνο για την κοινωνία έχει περιεχόμενο προόδου η Βιώσιμη Ανάπτυξη. Κάθε άλλη “ανάπτυξη” είναι ύποπτη. Και εδώ ο πολιτισμός της κοινωνικής μέριμνας, της αλληλεγγύης, της υγείας, της ισότητας, του δικαίου, της εργασίας, του βιώσιμου πλανήτη, ο πολιτισμός δηλαδή που παράγει το κοινωνικό αντίκρισμα, ορίζει το πρόσημο σε κάθε ένα ξεχωριστά από τα Sustainable Development Goals του Ο.Η.Ε. Από τον 1ο Στόχο για την εξάλειψη της Φτώχειας, μέχρι τον τελευταίο, 17ο Στόχο για τις Συνεργασίες, που αποτελεί εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση για τον καλύτερο κόσμο που θέλουμε, όλοι οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης είναι πολιτιστικά στοιχήματα. Ο πολιτισμός είναι ο συνεκτικός ιστός των Στόχων», καταλήγει ο Γιάννης Ρούντος.
Απόσπασμα από τη συνοπτική παρουσίαση στο ΑΠΕ-ΜΠΕ στις 30.1.2023 της συνέντευξης που παραχώρησε ο Γιάννης Ρούντος στην ετήσια επιθεώρηση CSR Index 2022 των εκδόσεων Morax Media.
