Τα περιστατικά των τελευταίων μηνών με τις πυρκαγιές και τα ακραία καιρικά φαινόμενα, που οδήγησαν σε απώλειες ανθρώπων και ζώων, ανυπολόγιστες ζημιές σε καλλιέργειες, υποδομές, κατοικίες και επιχειρήσεις και τεράστιες επιπτώσεις στο περιβάλλον, έφεραν εκ νέου στο προσκήνιο το θέμα της διαχείρισης των ζημιών από φυσικές καταστροφές. Η ελληνική ασφαλιστική αγορά ενεργοποίησε άμεσα fast track διαδικασίες, προχωρώντας στην καταβολή αποζημιώσεων που θα φτάσουν τα εκατοντάδες εκατομμύρια στους δικαιούχους ασφαλισμένους, ιδιώτες και επιχειρήσεις.
Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις θα εκπληρώσουν την αποστολή τους και σε αυτά τα γεγονότα. Έχουν τη δυνατότητα και την κεφαλαιακή επάρκεια να αναλάβουν πολύ περισσότερους κινδύνους. Διαθέτουν σχεδόν διπλάσια κεφάλαια από τα απαιτούμενα από τη νομοθεσία, με δείκτη φερεγγυότητας από τους υψηλότερους στην Ευρώπη (184,6% σύμφωνα με την Έκθεση της ΤτΕ).
Επιπλέον, για καλύτερη διαχείριση και διασπορά του κινδύνου, οι ασφαλιστικές εταιρίες μεταφέρουν μέρος του κινδύνου που αναλαμβάνουν σε άλλες εξειδικευμένες εταιρίες, τους αντασφαλιστικούς ομίλους. Μέσω αυτού του μηχανισμού μειώνεται ο κίνδυνος που φέρουν οι ασφαλιστικές εταιρίες και διασφαλίζεται ότι θα μπορούν να καλύψουν τις αποζημιώσεις ακόμα και σε μία εξαιρετικά ακραία φυσική καταστροφή με πολλές και μεγάλες ζημιές. Το βλέμμα όλων στρέφεται στην επόμενη μέρα. Τι θα κάνουμε ως κράτος και ως κοινωνία για να προετοιμαστούμε για το επόμενο καταστροφικό συμβάν.
Είναι πλέον σαφές πως δε μιλάμε για μεμονωμένα περιστατικά. Οι επιστήμονες εδώ και πολλά χρόνια μιλούν για την κλιματική κρίση, που απειλεί τη ζωή στον πλανήτη και εμφανίζεται με τη μορφή φυσικών καταστροφών, οι οποίες συχνά έχουν ολέθρια αποτελέσματα στη ζωή, την κοινωνία και την οικονομία.
Το 2022, η εκτιμώμενη οικονομική απώλεια από φυσικές καταστροφές παγκοσμίως ήταν 313 δισ. δολάρια. Από αυτά, 132 δισ. δολάρια ήταν οι ασφαλισμένες ζημιές. Αυτό σημαίνει ότι το παγκόσμιο κενό προστασίας ανέρχεται σε 118 δισ. δολάρια. Σύμφωνα με τις προβλέψεις, οι ζημιές από φυσικές καταστροφές αναμένεται να αυξηθούν περαιτέρω τα επόμενα χρόνια, λόγω της οικονομικής ανάπτυξης, της αστικοποίησης και βέβαια της κλιματικής κρίσης.
Στην Ελλάδα το ζήτημα είναι ακόμα πιο σοβαρό, καθώς το κενό προστασίας είναι μεγαλύτερο. Μόνο το 16% των κατοικιών είναι ασφαλισμένο και για τις επιχειρήσεις το ποσοστό δεν ξεπερνά το 30%.
Ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ έκανε σαφές πως το θέμα αποτελεί προτεραιότητα για τη χώρα, με τις εξαγγελίες που έκανε για υποχρεωτικότητα ασφάλισης από φυσικές καταστροφές για επιχειρήσεις και κατοικίες. Αυτό μας αφορά όλους. Πολιτεία, πολίτες, επιχειρήσεις και φυσικά ασφαλιστική αγορά.
Ήδη, πριν από τα πρόσφατα καταστροφικά συμβάντα, η πολιτεία είχε εξαγγείλει μία πρώτη κίνηση, ώστε να ενθαρρυνθούν και να διευκολυνθούν οι πολίτες να ασφαλίσουν την περιουσία τους έναντι των φυσικών καταστροφών. Η διάταξη για τη μείωση του ΕΝΦΙΑ για ασφαλισμένες κατοικίες αποτελεί ένα πρώτο βήμα για τη μείωση ενός συνολικότερου προβλήματος, αλλά είναι πολλά περισσότερα που πρέπει να γίνουν άμεσα. Η προώθηση ενισχυμένων κινήτρων για την ασφάλιση περιουσίας είναι αναγκαία.
Επιπλέον, οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες με έκθεση σε φυσικές καταστροφές ρυθμίζουν εκ των προτέρων τη χρηματοδότηση των ζημιών μέσω ενός ολοκληρωμένου συστήματος αντιμετώπισης και χρηματοδότησης των ζημιών από φυσικές καταστροφές.
Λειτουργούν πολλά διαφορετικά σχήματα, προσαρμοσμένα στις συνθήκες και ανάγκες της κάθε κοινωνίας και στις ιδιαιτερότητες των συγκεκριμένων κινδύνων που διατρέχει καθεμιά. Σε αυτά τα σχήματα η ασφαλιστική αγορά έχει ενεργό ρόλο, καθώς ο κλάδος διαθέτει τεχνογνωσία και εμπειρία στη διαχείριση κινδύνων.
Παράλληλα, είναι σημαντικό να επενδύσουμε ως κοινωνία στην ενημέρωση και την πρόληψη. Εκτός από τα έργα υποδομών που δρομολογεί η πολιτεία, χρειάζεται συστηματική ενημέρωση των πολιτών για τους κινδύνους από φυσικές καταστροφές, τους τρόπους πρόληψης και τη θωράκισή τους μέσω της ασφάλισης.
Ο ασφαλιστικός κλάδος θα συμμετάσχει στο διάλογο που άνοιξε με την πολιτεία με τις προτάσεις της ασφαλιστικής αγοράς.
Η ελληνική ασφαλιστική αγορά μπορεί να συμβάλει καθοριστικά με τις προτάσεις, την τεχνογνωσία και την εμπειρία μας. Είμαστε στη διάθεση της πολιτείας για να προσεγγίσουμε με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο τον κοινό στόχο της πρόληψης και διαχείρισης των επιπτώσεων από φυσικές καταστροφές προς όφελος της κοινωνίας.
Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου
Πρόεδρος της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος
***
Αναδημοσίευση από τη «Ναυτεμπορική» της 5ης Οκτωβρίου 2023.
