Στο πλαίσιο του 9oυ Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών που πραγματοποιήθηκε στους Δελφούς 10- 13 Απριλίου ένα από τα πάνελ συζήτησης αφιερώθηκε στους τρόπους ενδυνάμωσης της νεολαίας και των γυναικών ως μέσο για την αντιμετώπιση της δημογραφικής αλλαγής στην Ευρώπη. Συμμετείχαν η Σοφία Ζαχαράκη, υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, η Nathalie Berger, Director – Support Reforms to MS, European Commission/ DG REFORM, η Φιλίππα Μιχάλη, πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της NN Hellas και ο Κωνσταντίνος Παπαχρήστου, Policy and Research Officer, UK Safer Internet Centre, United Kingdom. Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος της EΡΤ/Παραπολιτικών, Κώστας Παπαχλιμίντζος.
Όπως σημείωσε η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας το δημογραφικό αποτελεί μία πρόκληση όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά συνολικά για τον δυτικό κόσμο και την Ευρώπη. Αναφερόμενη στα στοιχεία που δείχνουν την πτώση των γεννήσεων και την αύξηση της ηλικίας του πληθυσμού της χώρας τόνισε πως το Υπουργείο ετοιμάζει, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση και σε ανοιχτό διάλογο με ΜΚΟ, οργανισμούς και την κοινωνία ένα συνεκτικό πλάνο αντιμετώπισης του δημογραφικού, που θα παρουσιαστεί έως τις αρχές Ιουνίου και θα περιλαμβάνει τη στέγαση, την ισορροπία εργασίας – προσωπικής ζωής, την εκπαίδευση, την κάλυψη των αναγκών των οικογενειών και των νέων. «Είναι δύσκολο να αντιστρέψουμε την τάση, η προσπάθεια είναι να μην επιβαρυνθεί και άλλο η κατάσταση» ανέφερε, ενώ παράλληλα, απαρίθμησε τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση του brain drain, την αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας και τη διατήρηση της παρουσίας τους σε αυτή, καθώς και τη συμμετοχή τους σε ΔΣ. Στο πλαίσιο αυτό ανέφερε πως γίνονται κινήσεις προετοιμασίας για την αύξηση του στόχου συμμετοχής από το 25% στο 40%.
Ειδική αναφορά έκανε στην πρόσφατη νομοθετική παρέμβαση για την αύξηση της άδειας τοκετού από 6 σε 9 μήνες στον ιδιωτικό τομέα και για τους ελεύθερους επαγγελματίες και εκείνους που εργάζονται στον πρωτογενή τομέα. Παράλληλα, τόνισε πως υπάρχει η δυνατότητα μεταφοράς των 7 από τους 9 μήνες εντός του ζευγαριού και στον άλλο γονέα. Επιπρόσθετα, αναφέρθηκε στην πορεία του προγράμματος «Νταντάδες της γειτονιάς», τονίζοντας πως αναμένεται νέος κύκλος για το 2025 με προϋπολογισμό 100 εκ. ευρώ. Τέλος, είπε πως στόχος είναι η ενσωμάτωση στο ελληνικό δίκαιο της κοινοτικής οδηγίας για ίσες αμοιβές.
Στις κινήσεις και πρωτοβουλίες που σχεδιάζει και υλοποιεί η Ευρωπαϊκή Ένωση για την ενίσχυση και υποστήριξη των κρατών μελών σε ζητήματα που αφορούν στην ισότητα, την ενσωμάτωση και την αντιμετώπιση του δημογραφικού αναφέρθηκε, από την πλευρά της, η Nathalie Berger, Director – Support Reforms to MS, European Commission Γενική Διεύθυνση Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων (DG REFORM). Υπογραμμίζοντας τον σημαντικό αντίκτυπο που θα έχει στην αγορά εργασίας η περαιτέρω γήρανση του πληθυσμού της Ευρώπης τόνισε πως εκτιμάται ότι έως το 2100 η Ευρώπη θα καταγράψει απώλεια 54,4 εκ. εργαζόμενων. Το γεγονός αυτό ανησυχεί 7 στους 10 Ευρωπαίους σήμερα, θεωρώντας πως δημιουργείται κίνδυνος για τις προοπτικές ανάπτυξης και την ανταγωνιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Το δημογραφικό επανασχεδιάζει τις οικονομίες μας» ανέφερε και στο πλαίσιο αυτό τόνισε ότι είναι απαραίτητη, πρώτον, η πλήρης κατανόηση όλων των πτυχών του προβλήματος και στη συνέχεια, η υλοποίηση ολιστικών στρατηγικών. Η κα Berger σημείωσε πως η DG REFORM εστιάζει στην εργασία με τη λήψη μακροπρόθεσμων πολιτικών, ενώ επεξεργάζεται λύσεις που κινούνται σε τέσσερις πυλώνες: στην ενίσχυση των γονέων, των νέων, των μεγαλύτερων γενεών και στις ελλείψεις στην απασχόλησης. Τέλος, αναφέρθηκε σε πρωτοβουλίες για την υποστήριξη των κρατών-μελών στην προσπάθεια αντιμετώπισης του δημογραφικού και των προκλήσεων που σχετίζονται με αυτό καθώς και με την ισότητα των φύλων και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού τους
Η Φιλίππα Μιχάλη, πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της NN Hellas ανέφερε «Η δημογραφική αλλαγή στην Ελλάδα απαιτεί από τον ασφαλιστικό κλάδο να προσαρμοστεί στις νέες, μεταβαλλόμενες ανάγκες υγειονομικής περίθαλψης και σύνταξης των πολιτών. Το ζήτημα αυτό αφορά όλες τις ηλικιακές ομάδες, σε έναν πληθυσμό που οι γεννήσεις ανά γυναίκα έχουν μειωθεί στα 1,4 παιδιά και οι άνω των 65 ετών αγγίζουν το 22,1%. Οι ασφαλιστικές εταιρίες είμαστε οι διαχειριστές κινδύνων στις κοινωνίες όπου δραστηριοποιούμαστε. Και ως εκ τούτου, υπάρχουν σημαντικές προσδοκίες από εμάς -και δικαίως- να συμμετέχουμε ενεργά στην εξεύρεση λύσεων στα ζητήματα που θέτουν οι δημογραφικές τάσεις. Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενη που, στο πλαίσιο της σημερινής μας συζήτησης στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, καταφέραμε να «ρίξουμε περισσότερο φως» στο συγκεκριμένο θέμα αλλά και να αναζητήσουμε πιθανούς τρόπους άμβλυνσης των επιπτώσεων του δημογραφικού προβλήματος».
Στο ζήτημα της παροχής ελπίδας και προοπτικής στους νέους σήμερα στάθηκε ο Κωνσταντίνος Παπαχρήστου, Policy and Research Officer, UK Safer Internet Centre, σημειώνοντας πως δε χρειάζονται μόνο πρόσβαση σε θέσεις εργασίας αλλά σε ευκαιρίες. Υπογράμμισε δε, πως η πρόσβαση στην απασχόληση δεν αποτελεί μόνο ένα οικονομικό θέμα, αλλά ένα ζήτημα για την ίδια τη Δημοκρατία. Όπως είπε, οι νέοι αυτοί, που στην Ελλάδα σε μεγάλο βαθμό έχασαν την ελπίδα και την εμπιστοσύνη τους στο σύστημα και στους πολιτικούς κατά τη διάρκεια της κρίσης, θα αποτελέσουν την κεντρική βάση ψηφοφόρων του αύριο καθορίζοντας τις επόμενες κυβερνήσεις. Υπενθύμισε πως η Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο ποσοστό στην Ευρώπη των νέων που μένουν με τους γονείς τους έως τα 29 τους χρόνια, σημειώνοντας πως αποτελούν μία γενιά σε αναμονή, για να γίνουν ενήλικες και οικονομικά ανεξάρτητοι ολοκληρωμένοι πολίτες. Αυτό, όπως είπε, οδηγεί με αβεβαιότητα, ανησυχία και stress, λειτουργώντας σαν «μηχανή που δημιουργεί επιθετικότητα», αλλά και σε φαινόμενα απάθειας και μη συμμετοχής στα κοινά. Τέλος, υπογράμμισε την ανάγκη αλλαγών στο εκπαιδευτικό σύστημα, στη δημιουργία περισσότερων υποδομών και στη βελτίωση των υπαρχόντων για την συμμετοχή των νέων σε συλλογικές δράσεις και στη διαδικασία της λήψης αποφάσεων και στην ανάπτυξη soft skills σε νέους γονείς και παιδιά.
